Ultradźwięki czyli terapia ultradźwiękowa (określana także jako sonoterapia, fonoterapia, ultrasonoterapia albo ultrafonoterapia) polega na oddziaływaniu poprzez skórę na głębiej położone struktury ciała fali ultradźwiękowej (fali mechanicznej, akustycznej, o częstotliwości powyżej granicy słyszalności), w celu uzyskania efektów terapeutycznych, przede wszystkim efektu przeciwbólowego i stymulacji komórkowych procesów naprawczych, poprzez wywoływanie zjawisk fizjologicznych spowodowanych działaniami termicznymi (cieplnymi) i atermicznymi (głównie mechanicznymi).
Energia fali ultradźwiękowej zależy od częstotliwości i amplitudy drgań. Im większa jest częstotliwość i im większa jest amplituda drgań, tym większa jest energia ultradźwięków. Cechy fizyczne ultradźwięków to odbicie, załamanie, absorpcja oraz interferencja.
Pierwotna mechaniczna energia ultradźwięków po zaabsorbowaniu zostaje przekształcona w ciepło. Powstające w tkankach ciepło powoduje przekrwienie, podwyższenie przemiany materii, wzmożenie rozciągliwości włókien kolagenowych, zwiększenie działania enzymów, obniżenie napięcia mięśniowego, zmianę przewodnictwa nerwowego oraz zmniejszenie dolegliwości bólowych. W tkankach bardziej unaczynionych np. w mięśniach, krążąca krew wpływa na obniżenie absorpcji fali uderzeniowej, a co za tym idzie , ogranicza ich możliwość ogrzania w porównaniu do więzadeł czy ścięgien, które są mniej unaczynione, można uzyskać stosunkowo większy wzrost temperatury.
Podłużna fala ultradźwięków powoduje w tkankach rytmiczne, odwzorowujące jej częstotliwości, drgania cząsteczek o cechach naprzemiennego rozrzedzania i zagęszczania w kierunku rozchodzenia się fali. Zjawisko to wpływa na błony komórkowe i prawdopodobnie powoduje zwiększenie ich przepuszczalności oraz przenikania jonów przez błony komórkowe, w tym pobór jonów wapnia.
Ultradźwięki zapoczątkowują wiele procesów fizykochemicznych w tkankach. Dzięki zmiennym ciśnieniom fali dochodzi do uefektywnienia mikrokrążenia, co wpływa na zmniejszenie dolegliwości bólowych. Samo ciśnienie fali powoduje zwiększenie przepuszczalności błon komórkowych, wzrost dyfuzji jonów, a tym samym umożliwia zmniejszenie stanu zapalnego. Dzięki zamianie energii kinetycznej w ciepło dochodzi do wzrostu przemiany materii, co wpływa pozytywnie na zmniejszenie napięcia mięśni. Zjawisko kawitacji doprowadza do aktywacji reakcji enzymatycznych. Wytworzenie fali stojących doprowadza do zmniejszenia kwasowości tkanek i przyspieszenie regeneracji.
Działanie biologiczne ultradźwięków jest sumą ich wpływu termicznego, mechanicznego i fizykochemicznego. Dzięki wzrostowi temperatury tkanek dochodzi do rozszerzenia naczyń krwionośnych, tak więc dochodzi do polepszenia ukrwienia tkanek. Dochodzi do lepszego utlenowania i odżywienia tkanek poprzez dostawę substratów energetycznych oraz substancji czynnościowych. Dzięki rozszerzeniu naczyń może dojść do przyśpieszenia usuwania zbędnych produktów przemiany materii i mediatorów bólu, wzmagając tym samym miejscowe procesy przemiany materii oraz doprowadzając do rozluźnienia mięśni. Ponadto ultradźwięki działają na wolne zakończenia nerwowe, co wpływa na podwyższenia progu pobudliwości bólowej tkanek. Fale ultradźwiękowe zapoczątkowują modyfikację stanu koloidalnego białek, polepszają syntezę kolagenu, intensyfikują rozciągliwość włókien kolagenowych , wzmagają procesy regeneracyjne, gojenie się ran i owrzodzeń. Wpływają pozytywie na zrosty pozapalne, co jest korzystne przy leczeniu przykurczów o różnej etiologii. Ultradźwięki wpływają na powstanie nowych naczyń włosowatych w długotrwale niedokrwionych tkankach.
Należy pamiętać, że ultradźwięki w dużych dawkach i w odpowiednich jednostkach chorobowych, zastosowane na narządy miąższowe czy gonady mogą doprowadzić do ich uszkodzenia, dlatego ważne jest wykluczenie przeciwwskazań do wykonania tego zabiegu.
Przeciwwskazania do wykonania zabiegu ultradźwiękami:
– nadźwiękawianie okolicy serca, płuc i narządów miąższowych jamy brzusznej, naczyń krwionośnych, mózgu, jąder, ciężarnej macicy, oczu, kości, głowy, okolic rdzenia przedłużonego (karku powyżej C3), dołu pachowego, łokciowego, podkolanowego, pachwin, okolicy gonad, okolic zwojów szyjnych i nerwu błędnego, nasad kości oraz okolic leżących przy obszarze, w którym wykonano laminektomię,
– bezwzględnym przeciwwskazaniem jest ciężka osteoporoza,
– przeciwwskazane u dzieci przed zakończonym wzrostem kostnym,
– choroby, w których nie można stosować zabiegów z zakresu ciepłolecznictwa, w tym niewydolność krążenia i zaburzenia rytmu serca, zaawansowana miażdżyca tętnic, zapalenie żył, zakrzepy, zaburzenia krzepliwości krwi, świeże krwiaki, chorobie nowotworowej ani w stanach przednowotworowych,
– ostre infekcje i zapalenia,
– III i IV okres zaburzeń obwodowego krążenia tętniczego,
– zakrzepowe zapalenie żył,
– zaburzenie czucia,
– w stanach gorączkowych,
– gruźlica płuc,
– rozsztrzenie oskrzeli,
– zaburzenie krzepnięcia krwi,
– żylaki,
– okolice rozrusznika serca,
– okolice ciała z wszczepionymi polietylenowymi i akrylowymi przedmiotami chirurgii odtwórczej,
– uczulenie na substancje biorące udział w zabiegu (lek czy żel).
Zapraszamy do naszego Centrum Medycznego.
Tagi : ultradźwięki rehabilitacja Szczecin
Ultradźwięki ⭐⭐⭐⭐⭐
Głosów 21